|
Biuro Rynek - Ratusz 24 50-101 Wrocław tel./fax 071.344.10.46 tel. +48.607.717.225 e-mail: w.geras@okis.pl |
|
![]() |
||
|
||
|
![]() |
PUBLIKACJE POŚWIĘCONE RUCHOWI TEATRÓW JEDNEGO AKTORA Od 2007 roku Wrocławskie Towarzystwo Przyjaciół Teatru i Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu wydają publikacje poświęcone ruchowi teatrów jednego aktora i sylwetkom wybitnych aktorów polskich i zagranicznych. Seria nazywa się „CZARNA KSIĄŻECZKA Z HAMLETEM” i do tej pory ukazało się dziesięć pozycji: ● Andrzej Żurowski „Sam z Szekspirem na scenie” (Wrocław 2007) ● Krzysztof Kucharski „Burzyński na tropach teatru jednego aktora” (Wrocław 2008) ● Tomasz Miłkowski „Teatr Siemion” (Wrocław 2009) ● Ewa Bułhak „Szukanie monologu. O Teatrze Ireny Jun” (Wrocław 2010) ● Jacek Popiel „Teatr jednego aktora Danuty Michałowskiej” (Wrocław 2010) ● Liucija Armonaite „Birute Mar. Bez maski” (Wrocław 2011) ● Jolanta Betkowska „Tadeusz Łomnicki. O sztuce monodramu Tadeusza łomnickiego (Wrocław 2011) ● Milosz Mistrik „Milka Zimkova. Aktorka słowacka” (Wrocław 2011) ● „Wrocławskie rozmowy. Czy teatr jednego aktora jest teatrem ubogim?” (Wrocław 2011) ● Ałła Pidłużna "Łarysa Kadyrowa. Szczęśliwa samotność aktorki" (Wrocław 2012) W przygotowaniu są: Lech Śliwonik – TADEUSZ MALAK Krzysztof Kucharski – BOGUSŁAW KIERC Elwira Militowska – JANUSZ STOLARSKI Victoria Polinenko – LIDIA DANYLCZUK (Ukraina) Michał Lenorciński – BRONISŁAW WROCŁAWSKI -------------------------------------------------------- Ałła Pidłużna ŁARYSA KADYROWA SZCZĘŚLIWA SAMOTNOŚĆ AKTORKI ЩАСЛИВА САМОТНІСТЬ АКТРИСИ Kiedy w monodramie „Stara kobieta wysiaduje” głosem nie znoszącym sprzeciwu krzyczy: Cukrrru, cukrrru!, wydaje się, że to żądanie skierowane jest do wszystkich. Także do krytyków, tak, tak! Ukraińska aktorka Łarysa Kadyrowa to postać charyzmatyczna i człowiek instytucja – profesor Narodowej Akademii Muzycznej, pomysłodawczyni, dyrektorka i w ogóle spiritus movens dwóch festiwali teatralnych (monodramów aktorek „Maria” i sztuk antycznych „Bosforskie agony”), prezydent ukraińskiej sekcji Międzynarodowego Instytutu Teatru, artystka, ale i teatralny Mag. Kto zetknął się z jej sztuką aktorską, poznał jej moc. Ona nie gra jakichś tam ról, tylko całą sobą odsłania przed nami osobowość swoich bohaterek. Za tymi aktami „całkowitego ofiarowania się” na scenie stoją nie tylko jej talenty i maestria warsztatowa, ale nade wszystko refleksja – pogłębiony program estetyczny i światopogląd, który w aktywności artystycznej każe jej podkreślić misję etyczną: poprzez sztukę doskonalić własne i cudze człowieczeństwo. Gdy przeczytacie tę skromną książeczkę w języku polskim i ukraińskim, jeszcze mocniej przekonacie się, że „pocukrowane” zachwyty, to jedyna waluta, jaką można się jej zrewanżować. ------------------------------------------------------- WROCŁAWSKIE ROZMOWY CZY TEATR JEDNEGO AKTORA JEST TEATREM UBOGIM? Minęło pół wieku od chwili, kiedy Ludwik Flaszen użył formuły „teatr jednego aktora” w stosunku do teatru jednoosobowego Wojciecha Siemiona. Nazwa ta stała się zawołaniem całego ruchu, zorganizowanego wokół festiwali teatrów jednego aktora we Wrocławiu i Toruniu. Flaszen nie tylko nowe zjawisko nazwał, ale zdefiniował jego poetykę. Jego obserwacje i intuicje, czym jest, a czym nie jest teatr jednego aktora, stały się punktem wyjścia do rozmowy, jaką we Wrocławiu podczas festiwalu w roku 2010 toczyli krytycy i badacze teatru. Plon tej rozmowy, uzupełniony o wypowiedzi ponad 50 twórców i krytyków związanych z ruchem teatrów jednego, przynosi ta książka, która zapewne znacznie wzbogaci wiedzę o teatrze jednego aktora. Pomysłodawcami sesji i tej publikacji są Wiesław Geras i Tomasz Miłkowski. ---------------------------------------------------- Miloš Mistrík MILKA ZIMKOVá AKTORKA SŁOWACKA Książeczka przynosi wzbogacony anegdotami, lecz w istocie „akademicki”, portret Milki Zimkovej, jednej ze znakomitości teatru, kina, a także literatury współczesnej Słowacji. Autor nie bez szczypty humoru prezentuje tzw. warunki aktorskie artystki oraz drogę, jaką przebyła z małej podgórskiej wioski na deski wielkomiejskich scen, rozliczne talenty i uzdolnienia szlifując poprzez zdobycie wykształcenia i doświadczenia zawodowego, entuzjazm i upór w pracy. W porządku chronologicznym omawia kolejne etapy jej twórczej kariery i analizuje dokonania artystyczne, włączającprzy tym w pole uwagi ich tło historyczne - przemiany życia społeczno-politycznego na Słowacji w ostatnich latach oraz tradycje obecności kobiet w teatrze słowackim od XIX w. Z tej opowieści, analiz i przywołań kontekstu wyłania się wizerunek dynamicznej indywidualistki o skrystalizowanym światopoglądzie filozoficznym, pełnej empatii i świadomej humanistycznego posłannictwa sztuk, która - zakochana w rodzimej lokalności – jest przy tym wierna prymarnym wartościom ogólnoludzkim i potrafi się za nimi bezkompromisowo opowiadać w praktyce estetycznej i nie tylko. ________________________________________________________ Liucija Armonaite BIRUTE MAR. BEZ MASKI Kolejny tomik serii zawiera barwny, ale pisany z akademickim pietyzmem wobec faktografii, życiorys artystyczny wybitnej monodramistki litewskiej – Birute Marcinkevićiute Mar. Curriculum vitae aktorki prezentowane jest w dwóch dopełniających się perspektywach: obiektywizującej narracji dziennikarki – krytyka teatralnego oraz subiektywnych wyznań „raptularzowych” i okruchów liryki autorstwa samej Birute Mar. W Polsce tę niezwykłą osobowość litewskiego Teatru Jednego Aktora poznaliśmy na WROSTJA dopiero w 2000 roku. Zaczęło się od powalających wręcz Słów na piasku wg Radosnych dni Samuela Becketta. Potem przyszedł Kochanek i Antygona – Birute Mar bowiem, na zaproszenie WROSTJA, gościła w Polsce kilkakrotnie, prezentując swoje monodramy we Wrocławiu, Warszawie, Legnicy i Toruniu. Nasza skromna książeczka pokazuje portret Biruty dla większości zaskakujący. Otwiera ją wiersz artystki opatrzony jakże znaczącym tytułem Autobiografia; poznamy wiele twarzy monodramistki. Tomik jest pierwszą publikacją w serii poświęconą aktorce zagranicznej. Po raz pierwszy także Czarna książeczka z Hamletem ukazuje się w trzech wersjach językowych – po polsku, litewsku i angielsku. _____________________________________________________________________ Jolanta Betkowska TADEUSZ ŁOMNICKI. O sztuce monodramu Tadeusza Łomnickiego „Zbliża się dwadzieścia lat od śmierci wielkiego aktora, a dotąd nikt nie pokusił się o monografię jego twórczości. Wprawdzie monodramy Łomnickiego to ledwie nieliczne, brylantowe błyski w całym pejzażu scenicznych dokonań artysty – ale jakiejż klasy! Niczym w soczewce skupiają i może tym wyraziściej oddają siły i środki jego aktorskiego dzieła” – tak w eseju poprzedzającym monografię sztuki monodramu Tadeusza Łomnickiego pióra Jolanty Betkowskiej problem zauważa Andrzej Żurowski. Autorka podjęła próbę opisu 11-minutowego monodramu „wyjętego” z Lira Edwarda Bona, którą zarejestrowała TVP. Betkowska zrobiła to arcyciekawie i choćby to jest pretekstem, żeby po nią sięgnąć. Jest też opisana, oczywiście, genialna wręcz aktorsko Ostatnia taśma Samuela Becketta przygotowana na scenie warszawskiego Teatru Studio w roku 1985 oraz Ja, Feurebach Tankreda Dorsta w Teatrze Dramatycznym w 1988. _____________________________________________________________________ Jacek Popiel TEATR JEDNEGO AKTORA DANUTY MICHAŁOWSKIEJ Jej życie to gotowy scenariusz filmowy. Jej teatr jednego aktora w naturalny sposób wyłania się z legendarnego Teatru Rapsodycznego Mieczysława Kotlarczyka. Jej największa siła tkwi w umiejętności znalezienia tonu, dźwięku i nastroju dla każdego wypowiadanego słowa. Autor Jacek Popiel z precyzją chirurga pokazuje nam subtelne przejście aktorki do nowej formy – teatru jednego aktora i zdobywanie wszystkich przyczółków, by w nim poczuć się pewnie. ____________________________________________________ Ewa Bułhak SZUKANIE MONOLOGU. O TEATRZE IRENY JUN Są aktorzy, dla których teatr jednego aktora jest misją. Dla Ireny Jun też zawsze był i jest ważnym elementem jej osobowości i artystycznej ekspresji. Wśród wielu możliwości prawdziwych twórczych przygód, m.in. z autorskim teatrze Józefa Szajny, pracy dydaktycznej monodram od zawsze do dziś był dla niej bliską sercu i aktorskiemu temperamentowi formą. Ewa Bułhak przybliża nam właśnie ten portret aktorki. ____________________________________________________ Tomasz Miłkowski TEATR SIEMION Pierwsza z książeczek poświęconych wybitnym polskim i zagranicznym aktorom uprawiającym sztukę monodramu. Wojciech Siemion jest w tej galerii Mistrzów gatunku osobą wyjątkową. Dokładnie od jego monodramu „Wieża malowana” w roku 1959 otworzyła się w Polsce historia tego gatunku. Książka Tomasza Miłkowskiego przygotowana została z niezwykłym pietyzmem, ale nie na kolanach. ____________________________________________________ Krzysztof Kucharski BURZYŃSKI NA TROPACH TEATRU JEDNEGO AKTORA (W poszukiwaniu definicji) "Burzyński na tropach teatru jednego aktora" gromadzi próby zdefiniowania zjawiska nazywanego teatrem jednego aktora przez krytyka teatralnego, wieloletniego jurora, świadka najważniejszych zdarzeń w tym ruchu, Tadeusza Burzyńskiego (1939-1988) publikowane w recenzjach, esejach, felietonach przez ponad dwadzieścia lat na łamach różnych periodyków. ____________________________________________________ Andrzej Żurowski SAM Z SZEKSPIREM NA SCENIE "Sam z Szekspirem na scenie" jest pierwszą próba syntetycznego ujęcia historycznego procesu polskiego monodramu szekspirowskiego w jego międzynarodowych kontekstach*We wrześniu 2008 roku esej prof. Andrzeja Żurowskiego został przetłumaczony przez Anaita Akoliana na język rosyjski i w nieco innej redakcji ukazał się pod tytułem „O szekspirowskim monodramie”. Premiera miała miejsce na Międzynarodowym Festiwalu Szekspirowskiego w Erewaniu (Armenia). ____________________________________________________ Wiesław Geras, Karolina Michalska INDEKS AKTORÓW I SPEKTAKLI SPOTKAŃ Z TEATREM JEDNEGO AKTORA we Wrocławiu, Toruniu i na Dolnym Śląsku w latach 1966-2006. Co roku do Indeksu wydawane są aneksy. ____________________________________________________ Wydawca: Wrocławskie Towarzystwo Przyjaciół Teatru Dofinansowano ze środków: Ośrodka Kultury i Sztuki we Wrocławiu Instytucji Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego Książeczki można nabyć w Dolnośląskim Centrum Informacji Kulturalnej OKiS Wrocław, Rynek-Ratusz 24 w cenie 5 i 10 zł http://www.dcik.pl/wydawnictwa/0,5,wydawnictwa/ ________________________________________________________ BLACK BOOK WITH HAMLET Publishing series devoted to one actor theatre 2007 Andrzej Żurowski ALONE ON STAGE WITH SHAKESPEARE Alone on Stage with Shakespeare is the first attempt at a synthesizing approach towards the historical development of Polish Shakespearean monodrama in its international context. *In September 2008 Professor Andrzej Żurowski's essay was translated into Russian by Anait Akolian and with slight editorial changes was published as On Shakespearean monodrama. Its premiere took place during the International Shakespearean Festival in Yerevan (Armenia). 2008 Krzysztof Kucharski BURZYŃSKI ON THE TRACK OF ONE ACTOR THEATRE (In search of the definition) It is a book devoted to the attempts at defining the phenomenon of one actor theatre undertaken by Tadeusz Burzyński, a critic, a long-time juror and a witness to most of the seminal events constituting the history of this movement 2009 Tomasz Miłkowski SIEMION THEATRE The first in the series of books devoted to prominent Polish and foreign actors dealing in one actor theatres. In this gallery of virtuosos, Siemion is a remarkable person. It was with his monodrama Wieża malowana (The Painted Tower) that the Polish history of the genre started in 1959. This book by Tomasz Miłkowski is written with great care, but without unjustified awe. 2010 Ewa Bułhak IN SEARCH OF THE MONOLOGUE. On Irena Jun's Theatre. There are actors, for whom one actor theatre is a vocation. For Irena Jun it has always been and still is an important element of her personality and artistic expression. During her enitre artistic life – including such creative adventures as participating in the Józef Szajna theatre or her didactic work – the monodrama has been a form very close to her heart and her artistic temper. It is the portrait of this artist that Ewa Bułhak presents to us. 2010 Jacek Popiel DANUTA MICHAŁOWSKA'S ONE ACTOR THEATRE Her life is a ready-made movie script. Her one actor theatre naturally emerges from the legendary Mieczysław Kotlarczyk's Rhapsodic Theatre. Her greatest strength is the ability to find a proper tone, sound and mood for each uttered word. The author, Jacek Popiel, depicts with skill and accuracy the transition of the actress to the new form – the one actor theatre – and her struggle for reputable position in this unique genre. In preparation: Lech Śliwonik – TADEUSZ MALAK (Poland) Victoria Polinenko – LIDIA DANYLCZUK (Ukraine) Milosz Mistrik – MILKA ZIMKOVA (Slovakia) Michał Lenorciński – BRONISŁAW WROCŁAWSKI Krzysztof Kucharski – BOGUSŁAW KIERC (Poland) Aleksander Prijażnikov – ZINAJDA GUROVA (Russia) Lech Ranczak – JANUSZ STOLARSKI (Poland) Ałła Piodłużna – LARYSA KADYROVA (Ukraine) Publisher: The Society of the Friends of Theatre in Wrocław www.wrostja.art.pl Co-financed by The Culture and Art Centre in Wrocław The Cultural Institutions of the Local Government of the Lower Silesia Voivodship |
|
![]() |
© content WROSTJA | Popraw stronę |